Op nieuwe grond...
" Een minuscuul virusje heeft zojuist onze sociale orde omver geschopt. Het virus zelf is heel lokaal, gaat van mond tot mond, maar verspreidt zich krankzinnig globaal, want het gebruikt heel slim de door ons mensen aangelegde netwerken van verbindingen: infrastructuren van handel, vliegtuigen, markten, gezondheidssystemen en gebouwen; het virus is een schakeltje in de hele keten. We moeten nu stoppen het individuele los te zien van het collectieve! Pas als we onszelf radicaal anders gaan verhouden tot de aarde en al haar bewoners, kunnen we met nieuwe oplossingen komen..." Bruno Latour, 21.11.2020, winnaar Spinozaprijs, socioloog.
De laatste tijd ben ik – mede vanwege de lockdown van mn agenda - bezig met paddestoelen: soorten zoeken in diverse habitats van duinen, bossen, hei en moerassen en foto’s er van maken. Daardoor ben ik erg gefascineerd geraakt door de diversiteit van al die soorten schimmels. En daarna, vanwege de functies van al die zwammen, schimmels, bacteriën en hun symbiose, ben ik het boek gaan lezen van de bioloog Merlin Sheldrake “Verweven leven’/2020. Hierin beschrijft deze bioloog en wetenschapsfilosoof de fascinerende wereld in de bodem, die vol is van relaties tussen planten- en bomenwortels en schimmeldraden ofwel mycelium. Schimmels behoren tot de eerste levensvormen op aarde. De meeste mensen kennen schimmels als bovengrondse paddenstoelen, maar het merendeel van de schimmels leeft ondergronds en is daar essentieel voor de samenwerking met andere levensvormen. In ‘Verweven leven’ laat Merlin Sheldrake ons de wereld zien vanuit het standpunt van de schimmel. Dit op het eerste gezicht eigenaardige perspectief biedt een prachtige manier om te kijken naar al het verweven leven op onze planeet.
Voor mij betekent deze kennis en de inzichten een versterking van bestaande kennis, namelijk de verwevenheid van alles wat bestaat met elkaar. Niets is los verkrijgbaar of onverbonden. De verbondenheid van alles in zowel de ruimte als op onze blauwe planeet aarde, wordt duidelijk als we lezen over samenwerkingsrelaties tussen schimmels en bomen (lees ook : P.Wohlleben, het verborgen leven van bomen.). Parallel daaraan moet er verbinding zijn tussen alle wetenschappen, die zich bezighouden met delen van dat leven op aarde en in de kosmos. In het navolgende heb ik daarom vanuit diverse disciplines teksten weergegeven, die dit thema ‘verbinding’ belichten.
“De mens heeft het web van het leven niet zelf geweven, hij is slechts een draad er van.”
1854, opperhoofd Seattle, Duwamish-indianenstam.
Het Wood-Wide-Web:
"In de natuur gaat het niet alleen maar om concurrentiestrijd, ook gaat het om samenwerking, solidariteit en wederzijdse afhankelijkheid van elkaar...” Het bekende Darwinistische ‘survival of the fittest’ is lange tijd foutief geïnterpreteerd en misbruikte door de groot-egoïsten als ‘het recht van de sterkste’, maar essentieel in zowel biologie, psychologie als de theologie is het overleven van de meest ‘fitte’, passende of geschikte..! Slimme schimmels verwerken informatie zonder brein en communiceren zonder mond... Zombieschimmels infiltreren in mieren en nemen de controle over, de soort mier wordt vervangen door de soort schimmel... 'schimmel-in-mierenkledij '! Korst-mossen zijn een symbiose tussen schimmel en alg. De ecosystemen van bio-diversiteit vormen ons nieuwe rolmodel !”
Merlin Sheldrake, 'Verweven leven - de verborgen wereld van schimmels.' 2020.
Antropo-centrisme wordt eco-centrisme.
De mens is een schakel in het Wood-Wide-Web, net als bomen geen los staande individuen zijn, maar een leefgemeenschap van soorten! De soort mens is volledig afhankelijk van micro-organismen die op en in ons leven, en ons gezondheid en bescherming geven, zo is ook die mens meer een ecosysteem dan een los individu...
De mensheid is volledig afhankelijk van het web der natuur en in ruil daarvoor geeft zij aan de natuur vervuiling en uitputting terug... zij roeit haar eigen soort volledig uit,
wij zijn in feite een soort zombie-schimmel !
Wij zijn vooral een netwerk van samenwerkende relaties en zo lopen identiteit en individualiteit vervloeiend dooreen...zo is ons leven verweven!
Kantelpunt : zoals eerder het perspectief van de aarde als middelpunt van zonnestelsel en kosmos is gekanteld, zo kantelt in deze tijd ook het perspectief van
de mens als centrum en hoogtepunt van alle scheppende evolutie...
Leven in symbiose.
Koraalriffen zijn enorme leefgemeenschappen van plant en dier: poliepen, algen en vissen leven in symbiose, waarbij ieder organisme profiteert. Sommige koraalvissen vormen een 'supersoort', zij kunnen zowel van geslacht veranderen als ook uiteen lopende vormen en kleuren ontwikkelen of verschillende soorten lijken, terwijl zij samen toch 1 soort zijn... Bij vissen en schimmels lijkt het concept van soort en individu niet langer houdbaar, het is slechts een afspraak... de rest is samenwerking en aanpassing.
Hoe kun je de lucht bezitten?
" Elk stuk van dit land is heilig voor de Rode man, iedere spar, die glanst in de zon, elk zandstrand, elke nevel in donker bos, elke open plek, elke zoemende bij is heilig in de gedachten van mijn volk! Wij zijn een deel van de aarde en de aarde is een deel van ons... Wij weten dat de blanke man onze manier van leven niet begrijpt, voor hem is het ene stuk grond gelijk aan het andere. De aarde is niet zijn broeder, maar zijn vijand, en áls hij die verovert heeft, trekt hij verder. Hij behandelt zijn moeder, de aarde, en zijn broeder, de lucht als koopwaar, die hij kan uitbuiten en verkopen als goedkope bonte kralen... zijn honger zal de aarde kaalvreten en slechts een woestijn achterlaten...”
“Wat er gebeurt met de aarde, gebeurt met de kinderen van de aarde !
Mensen komen en mensen gaan, als de golven van de zee... Ook de blanke man zal ten onder gaan, misschien nog eerder dan al de andere stammen; bevuil uw legerstee en u zult bezwijken aan uw eigen vuil... Kunt u de Buffel terugkopen als de laatste is uitgestorven? Wat is de mens zonder dieren? Want wat er gebeurt met de dieren,
gebeurt ook spoedig met de mens; alle dingen hangen samen.
De aarde behoort niet aan de mens, de mens behoort aan de aarde !
Dit weten wij: alles hangt samen als het bloed dat familie verbindt.”
“Eén ding weten wij en de blanke man zal het eens ontdekken:
onze God en Uw God is dezelfde, U kunt nu wel denken dat U hem bezit, zoals U ons land wilt bezitten, maar dat kunt u NIET ! Hij is de God van alle mensen en deze aarde beschadigen, betekent zijn Schepper beledigen! “ 1854, Opperhoofd Seattle, Duwamish-Indianenstam.
Over de invloed van de waarnemer zelf...
"...geleidelijk begint het de waarnemer te dagen dat deze organismen met elkaar verbonden zijn,
niet lineair, maar als een netachtig, verstrengeld web..."
ALEXANDER VON HUMBOLDT, 1769 - 1859.
Geograaf/ ontdekkingsreiziger en mede-grondlegger van de evolutietheorie. Uit Kosmos, deel 1/1845.
Verbindingen...
"Verbinding overschrijdt grenzen, verbinding gaat voorbij de dood, verbinding is universeel en verbinding is spiritueel - Wij zijn niet gescheiden, maar wij zijn één met het Al, dat is de geheime sleutel van de mystici van alle tijden. De grootste gave in het leven is die dat wij, mensheid, kunnen dromen en fantaseren over het Mysterie, geloven in dat grote Onbekende. " Chief Nowaten, 1928 - 2010; Earthkeeper.
Metabolische tovenaars...
“Schimmels hebben, net als bacteriën, een spijsvertering of metabolisme, die
de kunst beheerst van chemische transformatie d.m.v krachtige enzymen en zuren !
Schimmels kunnen daarom enkele van de meest weerbarstige stoffen op aarde afbreken:
steen, olie, kunststoffen, dynamiet en zelfs kernafval... In Tsjernobyl komt de grootste populatie voor van zulke schimmels, die de straling als energiebron gebruiken, zoals planten zonlicht! Schimmels kunnen de mensheid dus wellicht
helpen te overleven...". Merlin Sheldrake, 'Verweven leven - de verborgen wereld van schimmels.' 2020.
Oplossingsrichting.
Ik zag edelstenen en kristallen van diep gedolven uit de aarde, in Noorwegen en Zuid-Amerika - ik zag lava gestold en zwavel omhoog borrelen, geisers spuiten en vulkanen vuur spuwen, in Nieuw Zeeland en Ijsland; en leerde dat het ontstaan van planeet aarde gepaard ging met verschuivende tektonische platen, die bergen deed opstuwen en rimpelen als nat karton van miljarden jaren oud.
Ik zag groen groeien en insecten zweven, Flamingo's vliegen en Olifanten trekken
overal thuis en te gast in Afrika - ik zag water in al haar vormen van ijs en sneeuw in Finland tot watervallen in Brazilié - en leerde dat alle leven kwetsbaar is en biodiversiteit in balans is en toch weer niet, ontstaan in afhankelijkheid van elkaar
en bijeen gehouden door schimmels en bacteriën.
Ik zag schimmels en paddenstoelen in hun netwerk samenwerken met alle leven op aarde, ik zag een planeet in functie en in balans als één levend organisme - en ik leerde van simpele tevredenheid, van vrede en recht en van wederzijdse liefde, dat grote goed voor alles en allen. Ik zag schoonheid en verval in natuur en cultuur, en hoorde van kwaad en haat en verdriet waar het goede en het slechte hand in hand reizen en waar macht corrumpeert - en ik leerde dat het harde egoïsme, hoe dan ook, niets wil inleveren van eigen winstmaximalisatie en dat de zachte barmhartigheid dat wel wil en offers brengt voor het gemeenschappelijke;
Ik zie maar één oplossingsrichting, die van vooruit naar de natuur, niet terug naar het berenvel, maar vooruit naar een menselijke onvermijdelijke impact, naar voorbeeld van de natuur, met geven en nemen in balans; van wederzijds voordeel en afhankelijkheid. Ook Homo sapiens bezit die eigenschap van samenwerking! Het zit in ons DNA, zoals goed en kwaad er zitten, wachtend op onze keuze. Het tijdperk van humane dominantie, inmiddels bekend als het Antropoceen, loopt ten einde in de vele crises van het moment. Wij worden nu gedwongen te kiezen voor eco-centrisme, dat later bekend zal worden als Ecoceen. Wellicht ooit. Mens, je kent het goede en het kwade op je weg, kies dan het goede opdat je leeft! Zei Micha al destijds…
In leven vond de aarde balans.
De elementen water, vuur, aarde, lucht vormden ooit de planeet aarde en vormen momenteel een groot netwerk van leven vol energie; die kosmische energie dwarrelt
en schiet door alles heen gezien of ongezien, geweten of ongemeten, onmetelijke energie van tijd. Vooruitgang van leven is dynamisch in alle richtingen, zoals een schimmel de omgeving groeiende aftast naar voedsel, het netwerk van biodiversiteit is vergelijkbaar met een handelsrelatie van geven en nemen in wederzijdse afhankelijkheid.
Anno 2020 is het 'over & uit' met de eenzijdige uitbuiting door die ene soort Sapiens...
... alleen behouden sommigen liever hun zorgvuldig verworven positie en vandaaruit weven zich draden in de hele menselijke samenleving, draden van oorzaak en gevolg
waardoor de handel van voedingsstoffen enigszins in on-balans is geraakt en de aarde nu in crisis verkeert... zoals we inmiddels weten, maar ook weten dat het recht van de sterkste niet langer alleen-rechten heeft maar aan vervanging toe is. Het model van de schimmelnetwerken met een ruileconomie staat model voor onze nieuwe kansen, circulair of duurzaam of groen, die markt van mogelijkheden kan ons alleen redden als we luisteren en kijken en leren hoe dat Wood-Wide-Web van leven 't doet !
“Een mens die in relatie treedt, verandert zijn Zelf ! “ M. Buber, 1923; Joods theoloog.