Misschien heeft u, lezer, het gezien op de BBC afgelopen ‘Witte donderdag’ of wellicht ook niet, dat er een persoproep is gedaan door deze bekende man van de BBC-LIFE series. Ik fietste na afloop van onze kerkdienst snel naar huis om deze gebeurtenis mee te maken, want als zo iemand iets te zeggen heeft dan heeft dat groot gezag ! En zeker ook grote urgentie.
Als Attenborough iets vertelt dan is dat met zijn hele wezen en al zijn energie, ook al is hij inmiddels in de 90. En je mag van hem verwachten dat hij stevig onderbouwde cijfers en analyses geeft. En dat deed hij dan ook op deze donderdagavond. Om te beginnen zette hij neer dat Darwin (en met hem zijn collega Wallace) al zei dat “condities voor leven en overleven op aarde zijn niet alleen bepaald door geologie en klimaat, maar ook door de onderlinge relaties van alle levende wezens.” Dit betekent zoveel als dat juist die onderlinge afhankelijkheid van alle leven een basisvoorwaarde is van dat leven op deze blauwgroene planeet aarde. Er zijn in feite alleen maar verbanden van organismen die samenleven in een mondiaal netwerk. Wij mensen zijn er één van. Al dat leven is zowel een product, een voortbrengsel als een zgn. ‘bijdrager’ aan het leven. Dit complexe web-van-het-leven, waarvan wij deel uitmaken, is al vele duizenden jaren in de maak in een delicate balans.
Ik moest meteen denken aan de uitspraak van het opperhoofd Seattle eind 19e eeuw, dat “de mens het web van het leven niet zelf heeft geweven, hij is slechts een onderdeel er van”. En Attenborough voegt daar aan toe ‘dat voorheen de natuur bepaalde hoe wij konden overleven, nu bepalen wij mensheid hoe de natuur kan overleven’!
Er zijn, zegt hij, voor zover wij weten vijf grote rampen van massaal uitsterven geweest op aarde, van de eerste eencelligen bij gebrek aan zuurstof tot aan de dinosaurussen. Momenteel, as we speak, is de 6e periode van uitsterven aan de gang! Het is moeilijk te beseffen dat, terwijl wij mensen ons gewone leven doorleven, de rest van dat leven op aarde een crisis van verwoesting meemaakt… En hij geeft er, zoals verwacht enige cijfers bij, die tot nadenken stemmen:
- 96 % massa van de zoogdieren, is niet meer wild, maar huisdieren en vee, inclusief de mens.
- 70% van alle gevogelte op aarde is tam, zoals kippen, slechts de overige 30% is nog wild.
- Dus het is onze verantwoordelijkheid om het natuurlijke evenwicht weer te herstellen, zolang dat nog enige kans van slagen heeft…
Naast de nog overgebleven klimaatontkenners is de groep onwetenden en onverschilligen groot helaas. En Attenborough hoopt met zijn nieuwe serie ‘Our planet’ 8 biljoen mensen te bereiken (via Netflix) met zijn boodschap. Enkele jaren geleden bij het dreigen uit te sterven van de Blauwe walvis kwam een wereldwijde beweging op gang om die te redden en nu is eenzelfde actie wereldwijd nodig om onszelf te redden! De natuur is niet iets dat prettig is om te hebben en te recreëren (tegen betaling), maar het is fundamenteel voor ons eigen menselijke leven om te kunnen overleven; ieder van ons! Juist en vooral vanuit ons christelijk geloof dat de Eeuwige God de scheppende kracht is van deze prachtige maar kwetsbare aarde.
Begrip en liefde voor de schepping zoals die is, voor die ene unieke plek, die wij allen ons thuis noemen, is momenteel cruciaal om de crisis nr 6 van uitsterven te keren! Ik doe natuurlijk mee, u ook? Attenborough op YouTube terugkijken? Dat kan: https://www.youtube.com/watch?v=J-kIJzFAH7A; direct er achter aan ziet u een filmpje van dat Zweedse schoolmeisje Greta, die ons eenzelfde oproep doet. Maar daarover meer in m’n volgende blog…
Peter Geene